Tarihsel süreç içerisinde Türk Halk Müziğinde farklılaşma olgusunu müzik endüstrisi üzerinden okumak (1927-2000 arası)
Küçük Resim Yok
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İnönü Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışma, Türkiye'de halk müziğinin tarihsel süreç içerisinde müzik endüstrisindeki üretim çeşitliliğini ve bu endüstrinin halk müziğine olan etkilerini kronolojik olarak ele almaktadır. Kökleri kırsal yaşama dayalı, halkın kadim sözlü kültür geleneklerinden biri olan, zaman içerisinde kentli yaşamın üretimlerini de içine dahil eden Türk halk müziği, yaşanılan coğrafyanın müzik endüstrisi ile birlikte geçirdiği dönüşümün nasıl olduğu ile ilgili oluşturulan problematik doğrultusunda bu araştırmada; ilk olarak halk müziğinin tarihsel çerçevesi ele alınmış ve bu kapsamda erken Cumhuriyet döneminde başlayan kurumsal ve kuramsal çalışmalar incelenmiştir. Bu çalışmalarla birlikte halk müziğinin "milli müzik" haline getirilmesi süreci daha çok dönemin yazıları üzerinden irdelenmiştir. Sonraki bölümde kavramsal çerçeve kısmında geniş bir literatür taraması yapılmış, yapılan araştırmalar ve elde edilen bilgiler doğrultusunda ulusal ve uluslararası bağlamda kültür endüstrisi içerisinde müzik endüstrisinin iletişim araçlarının (radyo, plak, kaset, CD ve TV) tarihsel gelişimi incelenmiş, problematik eleştirel düzlemde yorumlanmıştır. Özellikle Türkiye'deki müzik endüstrisinin geçirdiği evreler ve dönüşümler üzerinden oluşan yeni türlere yer verilmiştir. Çalışmanın aynı zamanda bulgularını oluşturan bölümde ise önemli kitle iletişim araçlarından olan radyonun erken Cumhuriyet döneminden itibaren kurumsal bir hale gelmesiyle birlikte, bu kurumsal yapının halk müziğine olan etkileri incelenmiş ve bu süreçteki halk müziğindeki değişim ve dönüşümler irdelenmiştir. Ardından ise Türkiye'de 1950'li yıllarda müzik endüstrisindeki hareketlenmeyle birlikte halk müziğinin bu endüstride ne derecede yer edindiği ve plak endüstrisindeki halk müziği üretimleri ele alınmıştır. Bu doğrultuda 1960'ların sonu ile yaygınlığı artmaya başlayan popüler müzik ile halk müziği ilişkisi incelenmiştir. Bu dönemdeki popüler müzik türlerinden olan "Anadolu Pop" türündeki üretimler ve dönemin politik ortamı doğrultusunda üretilmiş eserler hem müzikal (yapısal, melodik) hem de sözel (anlatımsal ve anlamsal) bağlamda analiz edilmiştir. Yine aynı bölümde kaset teknolojisi ile gelişen müzik endüstrisindeki üretimler ele alınmış, buradaki üretim çeşitliliği araştırılmıştır. Müzik endüstrisinin plak ve kasetten sonra video müzikler aracılığıyla televizyona taşınmasıyla birlikte, 90'lı yıllarda açılan özel TV kanallarının halk müziğine etkileri, 1994-2000 yılları arasındaki Kral TV müzik ödülleri üzerinden de okunmaya çalışılmıştır. 1927 ile 2000 yılları arasında kronolojik olarak ele alınan ve elde edilen veriler doğrultusunda; müzik endüstrisindeki tüm bu çıktılar ile gelenek şemsiyesi altındaki üretimler arasında karşılaştırma yapılmış ve ortaya çıkan farklılıklar sunulmuştur. Çalışmada elde edilen sonucu ise her ne kadar teknolojinin ve modernleşmenin hem toplum hem de gelenek üzerinde değişime sebep olsa da müzik endüstrisinin, Türk halk müziğinin üretimi anlamında çok yönlü çeşitlilik sağlamıştır şeklinde belirtmek mümkündür. Anahtar Kelimeler: Halk Müziği, Kültür Endüstrisi, Müzik Endüstrisi, Anadolu Pop, Kitle İletişim Araçları
This study chronologically discusses the production diversity of folk music in the Turkish music industry and the influence of this industry on folk music in the historical process. In line with the problem that ensued from the transition of the resided geography concurrently with the music industry, this study initially focused on the historical context of folk music and then reviewed institutional and theoretical studies dating back to the early Republican period about Turkish folk music, whose roots originates from rural life, is one of the ancient oral cultural traditions of the nation, and eventually involves the exposition of urban life. Along with the reviewed studies, the process of turning folk music into "national music" has primarily been scrutinized through the literature of that period. The subsequent section mainly focused on a literature review in the conceptual framework, analyzing the historical development of the media tools of the music industry (radio, record player, tape machine, CD, and TV) within the culture industry in the national and international context in line with the researches and the data gathered and interpreting on a problematic critical level. The section additionally included new genres generated through the phases and evolution of the music industry in Turkey. In the section that exemplifies the study findings, the study scrutinized the impact of this institutional structure on folk music, as the radio—one of the influential mass media tools—has become institutionalized starting from the early Republican period, and the changes and evolution folk music underwent during this process. Subsequently, the section discussed the extent to which folk music has taken place in this industry and folk music productions in the record industry by the escalating activities in the Turkish music industry in the 1950s. In this direction, the study analyzed the relationship between 'popular music' and 'folk music,' which began to gain popularity in the late 1960s. The study also assessed the music productions in the genre of "Anatolian Pop"—one of the popular music genres of this period—and the musical titles produced under the influence of the political environment of the period in both musically (design, melodic) and verbally (expressive and semantic). Yet again, the same section discussed the productions in the music industry, which concurrently developed through cassette player technology, analyzing the production diversity in this technology domain. With the music industry transitioning to television via video music following record and cassette, the study attempted to disclose the influence of private TV channels opened in the 1990s on folk music through the Kral TV music awards between 1994-2000. In line with the data gathered and discussed chronologically between 1927 and 2000, the study made a comparison between all these findings related to the music industry and the productions under the umbrella of tradition and accordingly presented the identified variations. The study findings also concluded that the music industry still offers a versatile diversity in the context of Turkish folk music production, although technology and modernity lead to a change in society and tradition. Keywords: Folk Music, Culture Industry, Music Industry, Anatolian Pop, Mass Media
This study chronologically discusses the production diversity of folk music in the Turkish music industry and the influence of this industry on folk music in the historical process. In line with the problem that ensued from the transition of the resided geography concurrently with the music industry, this study initially focused on the historical context of folk music and then reviewed institutional and theoretical studies dating back to the early Republican period about Turkish folk music, whose roots originates from rural life, is one of the ancient oral cultural traditions of the nation, and eventually involves the exposition of urban life. Along with the reviewed studies, the process of turning folk music into "national music" has primarily been scrutinized through the literature of that period. The subsequent section mainly focused on a literature review in the conceptual framework, analyzing the historical development of the media tools of the music industry (radio, record player, tape machine, CD, and TV) within the culture industry in the national and international context in line with the researches and the data gathered and interpreting on a problematic critical level. The section additionally included new genres generated through the phases and evolution of the music industry in Turkey. In the section that exemplifies the study findings, the study scrutinized the impact of this institutional structure on folk music, as the radio—one of the influential mass media tools—has become institutionalized starting from the early Republican period, and the changes and evolution folk music underwent during this process. Subsequently, the section discussed the extent to which folk music has taken place in this industry and folk music productions in the record industry by the escalating activities in the Turkish music industry in the 1950s. In this direction, the study analyzed the relationship between 'popular music' and 'folk music,' which began to gain popularity in the late 1960s. The study also assessed the music productions in the genre of "Anatolian Pop"—one of the popular music genres of this period—and the musical titles produced under the influence of the political environment of the period in both musically (design, melodic) and verbally (expressive and semantic). Yet again, the same section discussed the productions in the music industry, which concurrently developed through cassette player technology, analyzing the production diversity in this technology domain. With the music industry transitioning to television via video music following record and cassette, the study attempted to disclose the influence of private TV channels opened in the 1990s on folk music through the Kral TV music awards between 1994-2000. In line with the data gathered and discussed chronologically between 1927 and 2000, the study made a comparison between all these findings related to the music industry and the productions under the umbrella of tradition and accordingly presented the identified variations. The study findings also concluded that the music industry still offers a versatile diversity in the context of Turkish folk music production, although technology and modernity lead to a change in society and tradition. Keywords: Folk Music, Culture Industry, Music Industry, Anatolian Pop, Mass Media
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Müzik, Music
