ESKİ TÜRKÇEDE TANIKLANAN ÖR KÖK BİÇİMİ ve ÖR KÖK BİÇİMİNDEN TÜREMİŞ GÖVDE BİÇİMLER
Küçük Resim Yok
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Dış dünyada var olan sayısız varlığın, kendilerini diğerlerinden ayıracak bir adı bulunmalıdır. Bir dil, sınırsız sayıdaki varlığa ad bulma konusunda temelde sesleri kullanır. Ancak bir dilin üretebileceği ses sayısının 45-50 dolayında olduğu bilinmektedir. Bu durumda dil, bünyesindeki sınırlı sayıdaki seslerden sınırsız sayıdaki kavrama ad bulma sorunuyla karşı karşıya kalır. Dil, bu sorun karşısında farklı yollara başvurur. Eski Türkçe döneminin her üç evresinde de tanıklanan ör kök biçimi, sözü edilen bu soruna karşı Türk dilinin kullandığı yöntemlerden kimilerinin görülebilmesi için açık bir örnektir. Çünkü ör kök biçimi öncelikle bir sesteş kök niteliğindedir. Hem ör adı hem de ör- fiili birden çok anlamı karşılamaktadır. Ör- fiilinin dokuz farklı anlamı karşılamasının yanında kimi tanıklamalarda mecazî bir anlatıma sahip olması ayrıca dikkat çekicidir. Bu durum, Türk dilinin daha o dönemden karşılaştığı sorunlara çözüm bulma konusundaki yeteneklerini gözler önüne sermektedir. Dahası Türk dilinin anlatım gücünü, anlamsal bağlantı çeşitliliğini, mecazlaşma ve soyutlama kapasitesini tanıklayan ör kök biçimi, etimolojisi konusunda belirsizlikler bulunan kimi gövde biçimin kaynağı konumundadır. Yapılan bu çalışmada ilk olarak ör kök biçiminin karşıladığı anlamlar, Eski Türkçenin söz varlığındaki tanıklamalarıyla sunularak ortaya konulacaktır. Daha sonrasında ise ör adı ve ör- fiilinden türediği değerlendirilen gövde biçimler, bünyesindeki eklerle birlikte gösterilecektir. Böylece etimolojisi konusunda tartışmalar bulunan kimi türemiş sözcüklere de etimolojik öneriler getirilmiş olacaktır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kaynak
Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
9
Sayı
28
