Elektron sıcaklığının iyonosferik plazmada dikey ilerleyen HF radyo dalgasının sönümüne etkisi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2013
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İnönü Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Radyo dalgaları iyonosferik plazma içerisinde yayılırken, sahip oldukları frekansa, plazma ortamındaki elektronların salınım frekansına ve ortamın kırılma indisine bağlı olarak değişik davranışlar gösterirler. Bu davranışlara bağlı olarak, dalga kırılır, yansır veya ortam tarafından soğurularak zayıflatılır. Dalganın soğurulması elektronların iyonlarla ve nötr parçacıklarla çarpışmaları ile meydana gelir. Bunun sonucu olarak iyonosferde yayılan dalganın genliğinde soğurulmadan dolayı azalma olur. İyonosferin soğurucu özelliği, ortamın kırılma indisinin sanal kısmına bağlıdır. Bu tezde, Yer'in manyetik alanı göz önünde bulundurularak, ekstraordinari dalganın kırılma indisi ve sönümü analitik olarak elde edilmiştir. Elde edilen analitik ifadelerin sayısal analizleri yapılmıştır. Yapılan analitik çalışmaların sonucunda, elektron için adyabatik ses hızının ordinari dalgayı etkilemediği görülmüştür. Ekstraordinari dalga için yapılan analizler sonucunda; sıcak plazmadaki dalga soğuk plazmaya göre daha az sönüme uğramıştır. Ayrıca dalganın diğer mevsimlere göre 21 Haziran'da daha az söndüğü görülmüştür. Frekans arttıkça aynı yükseklikteki sönüm özellikle sıcak plazmada daha fazla gerçekleşmiştir.
Radio waves show different behaviors depending on their frequencies, oscillation frequency of the electron and the refractive index of the ionospheric plasma. Due to these behaviors the wave reflects, refracts or is absorbed by the ionosphere. Absorption of wave is occurred by collisions with ions and neutral particles of electrons. As a result of this, the amplitude of wave propagation through the ionospheric plasma is reduced due to absorption. Absorbing property of ionosphere depends on imaginary part of the refractive index. In this thesis, considering the Earth's magnetic field, refractive index and absorption of the extraordinary wave was obtained analytically. The numerical analyses of analytical expressions were made. End of analytical studies, it was seen that adiabatic sound speed for electron was not effect ordinary wave. At the result of analyses of the extraordinary wave, the wave propagation in warm plasma was absorbed less than cold plasma. Furthermore, it was seen that the wave was absorbed in 21 June less than other seasons. The frequency of wave was increasing; especially absorption in warm plasma was more occurred at the same height.
Radio waves show different behaviors depending on their frequencies, oscillation frequency of the electron and the refractive index of the ionospheric plasma. Due to these behaviors the wave reflects, refracts or is absorbed by the ionosphere. Absorption of wave is occurred by collisions with ions and neutral particles of electrons. As a result of this, the amplitude of wave propagation through the ionospheric plasma is reduced due to absorption. Absorbing property of ionosphere depends on imaginary part of the refractive index. In this thesis, considering the Earth's magnetic field, refractive index and absorption of the extraordinary wave was obtained analytically. The numerical analyses of analytical expressions were made. End of analytical studies, it was seen that adiabatic sound speed for electron was not effect ordinary wave. At the result of analyses of the extraordinary wave, the wave propagation in warm plasma was absorbed less than cold plasma. Furthermore, it was seen that the wave was absorbed in 21 June less than other seasons. The frequency of wave was increasing; especially absorption in warm plasma was more occurred at the same height.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
İyonosferik plazma, Elektromanyetik dalga, Ordinari ve ekstraordinari dalgalar, Absorpsiyon, Lonospheric plasma, Electromagnetic waves, Ordinary and extraordinary waves, Absorption
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Korlaelçi, S. (2013). Elektron sıcaklığının iyonosferik plazmada dikey ilerleyen HF radyo dalgasının sönümüne etkisi. İnönü Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. 1-64 ss.
