Elazığ yöresi deyiş örnekleri

Küçük Resim Yok

Tarih

2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

İnönü Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Elazığ'a ait türkü ve deyişler yüz yıllardır var olan âşıklık geleneği ile süreklilik arz etmektedir. Özellikle Şeyh Ahmed Dede ocağından olan Teslim Abdal ile başlayan âşıklık geleneği, yine bu ocağın etrafında gelişmiştir. Teslim Abdal, Derviş Ali, Derviş Muhammed, Kul Mustafa, Nimri Dede, Kul Mansur (Mansur Çiftçi), Ahmet Fethi Erdoğan, Hüseyin Altun (Yaşar Dede), Miktat Güler ve Sezai Pehlivan (Pir Perişah) gibi dedeler âşıklık geleneğini günümüze kadar getirmişlerdir. Elazığ'ın Baskil ve Keban bölgelerinde rastlanan âşıklık geleneği, Elâzığ'ın merkez köylerinde de Alevi-Bektaşi âşıkların olduğu görülmektedir. Araştırma sürecince, Ahmet Fethi Erdoğan, Hüseyin Altun (Yaşar Dede), Miktat Güler, Kul Mansur (Mansur Çiftçi), Pir Perişah (Sezai Pehlivan) ile yaptığımız mülakatlar ile hayat hikâyelerine dair bilgiler alınmış ve deyişlerinden örnekler dinlenmiş ve kayıt altına alınmıştır. Buna göre; Ahmet Fethi Erdoğan Dede, Hüseyin Altun (Yaşar Dede), Miktat Güler Dede ile yüz yüze görüşmeler sağlanmış, Pir Perişah Dede ile Almanya da yaşadığı için çevrimiçi görüntülü görüşme, cemlerde zakirlik görevini çoğunlukla üstlenen Mansur Çiftçi (Kul Mansur) ile de telefon görüşmesi yapılmıştır. Harput musikisine ve bu yörede kullanılan çalgılara hakkında da tezde bilgiler verilmiştir. Ayrıca araştırma esnasında kentin müzik kültürünün çevre iller ile etkileşim hallinde olup olmadığı, benzeyen veya farklılık içeren yönlerine ait bilgiler hakkında çok sayıda literatürden istifade edilmiştir. Bununla birlikte deyişlerin bir kısmı internet ortamında dinlenmiştir. Araştırma sonucunda; Alevi-Bektaşi inancı çerçevesinde Elazığ'da deyişlerin muhteva açısından farklılık göstermediğini, fakat deyişlerin okunurken yöresel farklılıklar içerdiğini söylemek mümkündür. Kelimeler: Elazığ, Müzik Kültürü, Yöre, Müzik Pratikleri
The folk songs and sayings of Elazığ have been maintained through the âşıklık (minstrelsy) tradition, which has existed for centuries. This tradition, notably initiated by Teslim Abdal from the Sheik Ahmed Dede lineage, has continued to develop around this lineage. Prominent figures such as Teslim Abdal, Derviş Ali, Derviş Muhammed, Kul Mustafa, Nimri Dede, Kul Mansur (Mansur Çiftçi), Ahmet Fethi Erdoğan, Hüseyin Altun (Yaşar Dede), Miktat Güler, and Sezai Pehlivan (Pir Perişah) have preserved the âşıklık tradition to the present day. The âşıklık tradition, observed in the Baskil and Keban regions of Elazığ, is also found in the central villages of Elazığ, where Alevi-Bektashi minstrels are present. During the research process, interviews were conducted with Ahmet Fethi Erdoğan, Hüseyin Altun (Yaşar Dede), Miktat Güler, Kul Mansur (Mansur Çiftçi), and Pir Perişah (Sezai Pehlivan) to gather information about their life stories and listen to and record examples of their sayings. Face-to-face interviews were held with Ahmet Fethi Erdoğan, Hüseyin Altun (Yaşar Dede), and Miktat Güler, while an online video interview was conducted with Pir Perişah (Sezai Pehlivan) due to his residence in Germany. Additionally, a telephone interview was conducted with Mansur Çiftçi (Kul Mansur), who often serves as a zakir in religious gatherings. The thesis also provides information on Harput music and the instruments used in the region. Numerous literary sources were utilized to examine whether the musical culture of the city interacts with neighboring provinces and to identify similar or differing aspects. Some of the sayings were also listened to online. The research concludes that, within the framework of Alevi-Bektashi beliefs, the content of sayings in Elazığ does not differ significantly, although there are regional variations in their performance. Keywords: Elazığ, Music Culture, Region, Musical Practices.

Açıklama

Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Müziği Ana Bilim Dalı

Anahtar Kelimeler

Müzik, Music

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye