KENTLEŞMENİN ÇEVRE KALİTESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: TÜRKİYE OLGU ÖRNEĞİ

dc.contributor.authorŞahin, Güller
dc.contributor.authorGökdemir, Levent
dc.date.accessioned2024-08-04T19:42:49Z
dc.date.available2024-08-04T19:42:49Z
dc.date.issued2019
dc.departmentİnönü Üniversitesien_US
dc.description.abstractHızlı kentleşme, sera gazı salınımlarının zaman içerisinde artış yönlü olmasına neden olmaktadır. Hızlı kentleşmenin temel sonuçlarından biri kentsel alanlardaki çevre kalitesi üzerindeki trafik etkisidir. Motorlu kara taşıtları kaynaklı sera gazı salınımları, kentlerde çevre kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Bu bağlamda kentleşme ve trafik faktörlerinin, çevre sorunsalı üzerindeki etkisinin incelenmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Belirtilen sorunsal çalışmanın hareket noktasını oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı, çevre kalitesini değerlendirme kapsamında 1995-2016 zaman aralığı içerisinde Türkiye olgu örneğinde nüfus kentleşmesinin ve motorlu kara taşıtlarının çevre sorunsalı üzerindeki etkilerini incelemektir. Amaca yönelik olarak çevre parametresine ait sera gazı salınımları; kentleşme parametresine ait kırsal nüfus, kırsal nüfus artışı, nüfus artışı, kentsel nüfus ve kentsel nüfus artışı ile motorlu kara taşıtları değişkenleri Kök Ortalama Kare Hataları yöntemi ile analiz edilmiştir. Analizin birinci aşamasında, nüfus artışının sera gazı salınımları; ikinci aşamasında ise motorlu kara taşıtlarının sera gazı bileşenleri üzerindeki etkisi incelenmiştir. Sonuçlar, kentsel nüfus artışının sera gazı salınımları üzerinde en yüksek etkiye sahip olduğunu; $CO_2, CH_4, N_2O$ ve F gazlarından kaynaklı salınımların, motorlu kara taşıtlarından en fazla otomobil sayısından etkilendiğini göstermiştir. Sonuçlar doğrultusunda politika önerileri olarak, kentleşme kalitesi için özellikle, tarımsal reform ve kırdan kente göçün tersine çevrilmesi ile ilgili acil stratejiler belirlenerek uygulanmalıdır. Kentler, eko-topluluklara ayrılmalı ve içinde yaşanılan eko-sistemlerin taşıma kapasitesine uygun bir şekilde tasarlanmalıdır. Kentle kır arasındaki mesleklerin rotasyonu ve çeşitlendirilmesi yoluyla endüstri ve tarım sektörleri bütünleştirilmelidir. Aynı zamanda, dizel ve benzin yakıt kullanan araç sayısının ivedilikle azaltılması, motorlu kara taşıtlarının egzoz gazlarının iyi bir şekilde kontrol edilmesi, yakıt kalitesinin kontrolünün sağlanması salık verilmektedir.en_US
dc.identifier.endpage203en_US
dc.identifier.issn2147-2610
dc.identifier.issue18en_US
dc.identifier.startpage187en_US
dc.identifier.trdizinid1128799en_US
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/1128799
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11616/88691
dc.identifier.volume7en_US
dc.indekslendigikaynakTR-Dizinen_US
dc.language.isotren_US
dc.relation.ispartofAvrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisien_US
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.titleKENTLEŞMENİN ÇEVRE KALİTESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: TÜRKİYE OLGU ÖRNEĞİen_US
dc.typeArticleen_US

Dosyalar