Günümüzde çevre kirliliğinin yol açtığı problemler aşikârdır. Çevrenin kirletilmesiyle doğal dengenin bozulması ve bu durumun bütün canlıların yaşamlarını olumsuz etkilemesi sonucunda çevre konusunun bir problem olarak tartışmalara konu edildiğini söyleyebiliriz. Farklı perspektiflerden ele alınan bu meseleye felsefenin bir alt disiplini olan etik de kayıtsız kalmamış ve bu bağlamda çevre etiği adıyla bir alan teşekkül etmeye başlamıştır. Özellikle 17. Yüzyıldan sonra yaygınlık kazanan insanın doğaya egemen olma arzusu sonucunda çevrecilik ve çevre etiği çalışmalarının hız kazandığını görmekteyiz. Her ne kadar çevre sorunlarının çözümüne yönelik farklı kategorilerde çalışmalar ve faaliyetler yapılmış ve yapılıyor olsa da bu çalışmaları çevre etiği başlığı altında üç ana yaklaşımda birleştirmek mümkündür. Bu yaklaşımlar, antroposentrik, biyosentrik ve ekosentrik çevre etikleridir. Bu çalışmada, insan ve çevre bağlamında çevre sorunlarına radikal bir öneri ile ortaya çıkan Derin Ekoloji yaklaşımı felsefi bir perspektif ile irdelenecektir. Derin Ekoloji yaklaşımı her ne kadar kendisinden önceki bütün etik yaklaşımları sığ olarak görse de kanımızca kendisini de ekosentrik yaklaşımın bir alt başlığı olarak görmek daha makul olacaktır. Ayrıca Derin Ekolojinin bu çalışmaya konu olmasındaki amaç onun temelini oluşturan, kendini gerçekleştirme ve biyosferik eşitlik ilkelerinin arka planında problemli olarak gördüğümüz insanın diğer varlıklarla eşit kabul edilmesidir. Onların biyosferik eşitlik adını verdikleri bu ilke insana özgü olan kendini gerçekleştirme edimini diğer varlıklara da tanımaktadır. Bu konunun aydınlatılabilmesi ve bir bütünlük sağlanması için Derin Ekoloji yaklaşımına kadarki bütün çevrecilik ve çevre hareketleri irdelenmiştir. Bu yaklaşımının ortaya çıkışına kadarki süreç ve kavramlar üç ana bölümde ele alındı. I. Bölüm'de çevreyle ilgili temel kavramlar hakkında genel bilgi verildi. II. Bölüm'de çevrenin felsefeye konu olması, yani çevre ve felsefe ilişkisi üzerinden çevre felsefesi ve çevre sorunlarının çözümüne yönelik ortaya çıkan yaklaşımlar incelendi. III. Bölümde ise, Derin Ekoloji yaklaşımının ortaya çıkışı, hareket halini alması, ilkeleri ve düşünsel kaynakları üzerinde bir bütün olarak duruldu. Sonuç kısmında ise genel olarak Derin Ekoloji değerlendirildi ve ona karşı bazı eleştiriler getirildi. Anahtar Kelimeler: İnsan, Çevre, Çevre Felsefesi, Çevre Sorunları, Çevre Etiği, Derin Ekoloji
Today, the problems caused by environmental pollution are obvious. As a result of the pollution of the environment and the deterioration of the natural balance and the negative effects of this situation on the lives of all living things, the phenomenon we call environmental problems has emerged. As a result of the widespread environmental problems, the environmental phenomenon has become a part of the agenda of the people and as a result of environmental and ethical debates, environmental ethics has emerged. Environmentalism and environmental ethics studies have accelerated as a result of the desire of the people who became widespread especially after the enlightenment period to dominate the nature. Although different studies and activities have been conducted and are being carried out for the solution of environmental problems, these studies are generally combined into three main approaches under the title of environmental ethics. These approaches are anthropocentric, biocentric and ecocentric environmental ethics. In this study, the Deep Ecology approach that emerged with a radical suggestion to environmental problems in the context of human and environment will be examined from a philosophical perspective. Although the Deep Ecology approach sees all previous ethical approaches as shallow, it would be more reasonable to consider itself as a subheading of the ecocentric approach as well. Moreover, the aim of Deep Ecology to be the subject of this study is to accept human being as equal with other beings, which we see as problematic in the background of the principles of self-realization and biospheric equality. This principle, which they call biospheric equality, recognizes the act of self-realization, which is unique to man, to other beings. All environmental and environmental movements up to the Deep Ecology approach have been examined in order to enlighten this issue and ensure integrity. The process and concepts up to the emergence of this approach are discussed in three main sections. In Chapter I, general information about basic environmental concepts is given. II. In the department, the subject of philosophy to the environment, the relationship between environment and philosophy and the approaches to environmental philosophy and environmental problems are discussed. III. In the chapter, the emergence of Deep Ecology approach, taking action, principles and intellectual resources were discussed as a whole. In the final part, Deep Ecology was evaluated in general and some criticisms were brought against it. Keywords: Human, Environment, Environmental Philosophy, Environmental Problems, Environmental Ethics, Deep Ecology
