Abstract:
Bu araştırmanın amacı, dizgeli eğitim ve düz anlatım yöntemleriyle işlenen öğretim uygulamalarının öğretmen adaylarının epistemolojik inanç, öğrenme yaklaşımları, üstbilişsel farkındalıkları ve akademik başarılarına olan etkisini incelemektir. Araştırma deneysel bir çalışma olup nicel verilerden yararlanılarak yürütülmüştür. Araştırmanın deneysel modeli eşitlenmemiş kontrol gruplu öntest-sontest modelidir. Araştırmanın çalışma grubunu 2012-2013 eğitim-öğretim yılında Adıyaman Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören 102 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri; Schommer (1990) tarafından geliştirilen, Deryakulu ve Büyüköztürk (2002) tarafından Türkçeye çevrilerek geçerlik ve güvenirlik analizleri yapılan Epistemolojik İnanç Ölçeği (EİÖ), araştırmacı tarafından geliştirilen Öğrenme Yaklaşımları Ölçeği (ÖYÖ), Üstbilişsel Farkındalık Ölçeği (ÜFÖ) ve Öğretim İlke ve Yöntemleri Başarı Testi (ÖİYBT) kullanılarak elde edilmiştir. Araştırmanın deney (n=51) ve kontrol (n=51) gruplarının uygulama öncesi denkliğini sağlamak için araştırmacı tarafından ?Kişisel Bilgiler Formu?, EİÖ, ÖYÖ, ÜFÖ VE ÖİYBT, hazırlamış ve deneklere öntest olarak uygulanmıştır. Yapılan istatistiksel analizler sonucunda deney ve kontrol gruplarının öntest puanları arasında anlamlı bir fark olmadığı ve ?Kişisel Bilgiler Formu?nda yer alan değişkenler açısından grupların denk oldukları belirlenmiştir. Bu aşamadan sonra deney değişkeni olan dizgeli eğitim modeli ve geleneksel öğretime dayalı olarak hazırlanan programlar, deney ve kontrol gruplarına haftada üç ders saati olmak üzere toplam 14 hafta boyunca Öğretim İlke ve Yöntemleri dersinde uygulanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler betimsel istatistik (aritmetik ortalama, standart sapma), bağımlı ve bağımsız gruplar t testi, eta-kare ve Cohen d hesaplamaları kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda; dizgeli eğitim modelinin uygulandığı deney grubu ile geleneksel öğretimin uygulandığı kontrol grubundaki öğretmen adaylarının epistemolojik inanç, öğrenme yaklaşımı, üstbilişsel farkındalık ve akademik başarıları sontest puanları açısından aralarında anlamlı farklılıklar olduğu tespit dilmiştir. Deney grubundaki öğretmen adaylarının; epistemolojik inanç açısından ?öğrenmenin yeteneğe bağlı olduğuna? ve ?tek bir doğrunun var olduğuna? dair inançlarının kontrol grubuna göre daha az geliştiği, öğrenme yaklaşımları açısından derin öğrenme yaklaşımı düzeylerinin kontrol grubuna göre daha yüksek olduğu, üstbilişsel farkındalık açısından deney grubunun farkındalık düzeylerinin kontrol grubuna göre daha yüksek olduğu, akademik başarı açısından deney grubunun kontrol grubuna göre akademik başarılarının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara dayalı olarak çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
