Bu çalışmanın amacı sosyobilimsel konu temelli argümantasyon etkinliklerinin ortaokul öğrencilerinin fen okuryazarlığı düzeyleri, sosyobilimsel konulara yönelik tutumları, eleştirel düşünme eğilimleri ve karar verme becerilerine etkisini incelemektir. Karma araştırma yönteminin kullanıldığı çalışmanın nicel kısmı ön test-son test yarı deneysel desene göre planlanmıştır. Çalışmanın örneklemini 66 ortaokul 7. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Deney grubu 1, Deney grubu 2 ve kontrol grubu olmak üzere üç grupla yürütülen çalışmada öğrenciler gruplara rasgele atama yapılarak ayrılmıştır. Dersler Deney grubu 1'de teknoloji destekli argümantasyon yöntemi ile Deney grubu 2'de argümantasyon yöntemi ile ve kontrol grubunda 5E modeli ile yürütülmüştür. Güneş enerjisi, organ bağışı, uzay kirliliği, geri dönüşüm, ışık kirliliği, çevre konularını kapsayan ve her biri 4 ders saatinden oluşan ve 6 hafta süren ders planları ve etkinlikler araştırmacı tarafından hazırlanmıştır. Nicel verileri elde etmek amacı ile araştırmacı tarafından geliştirilen ve ilgili altı konuyu içeren "Fen Okuryazarlığı Testi" kullanılmıştır. Ayrıca sosyobilimsel konulara yönelik tutumun ölçülmesi için Küçükaydın ve diğerleri (2021) tarafından Türkçeye uyarlanan "Çocukların Sosyobilimsel Konulara Yönelik Tutumları Ölçeği", eleştirel düşünme eğilimlerinin ölçülmesi için Yıldırım-Döner ve Demir (2021) tarafından geliştirilen "Ortaokul Öğrencileri için Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği", karar verme becerileri için Özgün (2018) ve Gürkan (2018) tarafından geliştirilen ve araştırmacı tarafından öğrenci seviyesine uyarlanan "Karar Verme Becerileri Testi" literatürden alınarak kullanılmıştır. Nitel verilerin elde edilmesi amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme formları ve sınıf içi gözlem formu kullanılmıştır. Çalışmanın bulgularına göre değişkenlere ilişkin (fen okuryazarlığı düzeyleri, sosyobilimsel konulara yönelik tutum, eleştirel düşünme ve karar verme becerileri) grupların ön test ve son test puanlarında anlamlı bir farklılık olmadığı belirlenmiştir. Öğrencilerin fen okuryazarlığı düzeyi ön test ve son test puanları karşılaştırıldığı zaman tüm gruplarda anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir. Karar verme becerilerinde Deney grubu 1 ve Deney grubu 2'nin ön test ve son testleri arasında anlamlı bir farklılık olduğu görülürken kontrol grubunda anlamlı bir farklılık olmadığı rapor edilmiştir. Eleştirel düşünme eğiliminde sadece Deney gurubu 1'in ön test ve son test puanları arasında anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür. Öte yandan, sosyobilimsel konulara yönelik tutum puanlarında ise hiçbir grubun ön test ve son test puanları arasında anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, Web 2.0 aracı ile yapılan uygulamaların diğer uygulamalara göre fen okuryazarlığı, eleştirel düşünme eğilimini ve karar verme becerilerini daha iyi geliştirdiği belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar ve literatürdeki çalışmalar dikkate alınarak bazı önerilere yer verilmiştir.
The aim of this study is to examine the effects of socioscientific issue-based argumentation activities on secondary school students' science literacy levels, attitudes towards socioscientific issues, critical thinking dispositions and decision-making skills. The sample of the study consists of 66 secondary school 7th grade students. Mixed method was used in the research. In the research, studies were carried out with three groups and the research was in the pre-test and post-test experimental design. groups and students belonging to groups were selected by random assignment. The lessons were conducted with the technology-supported argumentation method in the experimental Group 1. the argumentation method in the experimental Group 2, and the 5E model in the control Group. Lesson plans and activities covering solar energy, organ donation, space pollution, recycling, light pollution and environment, each consisting of 4 lesson hours and lasts 6 weeks were prepared by the researcher. In order to obtain quantitative data, the "Science Literacy Test" developed by the researcher and containing six related topics were used. In addition, "Pupils attitudes towards Socioscientific Issues Scale" adapted into Turkish by Küçükaydın et al. (2021), was used to measure attitudes towards socioscientific issues, "Critical Thinking Disposition Scale for Secondary School Students" developed by Yıldırım-Döner and Demir (2021) was used to measure critical thinking dispositions, for decision making skills, the "Decision Making Skills Test" developed by Özgün (2018) and Gürkan (2018) and adapted to the student level by the researcher was taken from the literature. The three tests mentioned were taken from the literature and used. In order to obtain qualitative data, semi-structured interview forms and in-class observation forms were used. As a result of the study, it was determined that there was no significant difference between the pre-test scores of the three groups in all variables (levels of science literacy, attitudes towards socioscientific issues, critical thinking and decision-making skills). In addition, it was observed that there was no significant difference between the post-test scores of the three groups in all variables. When the students' science literacy level pre-test and post-test scores were compared, it was determined that there was a significant difference in all groups. It was reported that there was a significant difference between the pre-test and post-tests of the experimental group 1 and the experimental Group 2 in decision-making skills, while there was no significant difference in the control Group. It was observed that there was a significant difference between the pre-test and post-test scores of only experimental Groups 1 in critical thinking disposition. On the other hand, it was determined that there was no significant difference between the pretest and posttest scores of all groups in the scores of attitudes towards socioscientific issues. As a result, it was determined that the applications made with the Web 2.0 tool improved science literacy, critical thinking disposition and decision-making skills better than other applications. Considering the results obtained and the studies in the literature, some suggestions are given.
