Batı'da sosyoloji alanında son yıllarda üzerinde en çok durulan konulardan birisi, modernliktir. Modernliğin neliği ve farklı algılanış tarzları hususunda ciddi çalışmalar yapılmıştır. Bu farklı algılanış tarzları bağlamında modernlik konusu, Türk toplumunu da yakından ilgilendirmiştir. Modernlik, Türkiye'nin son üç yüzyılına belirli ölçülerde damgasını vurmuştur. Türk modernleşmesi konusu ülkemizde sıkça tartışılmıştır. Bu tezde, Nilüfer Göle'nin Türk modernleşmesini algılayış biçimi, Türk modernleşmesinin değişkenlerine ilişkin görüşleri, Batı'yla ilişkisi, ?Batı-dışı modernlik? kavramı bağlamında tartışılmıştır. Göle, modernliğe daha yerel bir perspektifle bakmış, Türk modernleşmesini Batı dışı bir bakış açısıyla irdelemiştir. Göle, Batı'yı reddetmemiş ancak Batı'dan bağımsız bir çabayla Türk modernleşmesini anlamaya çalışmıştır. Çalışmada, Göle'nin sosyolojik duruşunun ortaya konmasının yanında, Batı-dışı modernlik kavramını şekillendirirken modernliği daha çoğulcu bir bakış açısıyla analiz eden düşünürlerle olan ilişkisi de analiz edilmiştir. Batı-dışı modernlik kavramsallaştırmasının bir çok düşün insanının fikirlerinin etkisiyle şekillendiği görülmüştür. Bu çalışmada tespit edilen ilişkiler bağlamında onun Batı-dışı modernlik anlayışının orijinal olmadığı anlaşılmıştır. Anahtar Sözcükler Modernlik, Modernleşme, Batı-dışı modernlik, Türk Modernleşmesi, Çoğul Modernlik, Alternatif Modernlik, Yerel Modernlik, Melezlenme, İslamcılık.
In recent years, the modernity is one of the most debated issues in sociology in the West. Both the essential character and different perceptions of the modernity have been studied significantly. The issue of the modernity has been taken into consideration in Turkish society as well. Modernity has its impacts on the Turkish society during the last three centuries. The Turkish modernization has been discussed constantly. In this thesis, Nilüfer Göle?s perceptions of the Turkish modernity? and her arguments on both the essential character of variables and relations with West of Turkish modernization was debated with reference to a ?non-Western modernity?. Göle evaluated modernity from a local perspective and interpreted the Turkish modernization from a non-Western viewpoint. Göle by being detached from western modernization tries to understand the Turkish modernization without denying it. In this study, the formation of Göle?s concept of ?non-western modernity? and her sociological standpoint were analyzed with reference to the effects of different social scientists who examine the modernity from pluralistic perspectives. Main finding of the thesis is that her concept of ?non-Western modernity? is not the original with reference to that context. Key words Modernity, Modernization, non-Western Modernity, Turkish Modernity, Plural Modernities, Alternative Modernity, Local Modernity, Hybridization, Islamism.
