Bulanık AHP ve bulanık TOPSIS yöntemlerinin kalkınma ajansları değerlendirme kriterleri analizinde kullanımı
| dc.contributor.author | Pirim, Lokman | |
| dc.date.accessioned | 2016-12-19T13:16:00Z | |
| dc.date.available | 2016-12-19T13:16:00Z | |
| dc.date.issued | 2014 | |
| dc.department | Enstitüler, Sosyal Bilimler Enstitüsü, | en_US |
| dc.description.abstract | Bölgelerarası gelişmişlik farklılıkları, ülkeden ülkeye şiddeti değişse de, tüm ülkelerin yapısında görülmektedir. Bu gelişmişlik farklılıkları sosyal, ekonomik birçok sorunun çıkmasına sebep olmaktadır. Pekçok ülke bu dengesizliklerle mucadele etmek zorunda kalmış ve sürdürülebilir dengeli bir kalkınma süreci yakalayabilmek icin farklı çözümler ortaya koymuşlardır. Bu çözüm yollarından biri olarak kurulan Bölgesel Kalkınma Ajansları (BKA)'nın ilk örneklerine 1930'lu yıllarda rastlanılmıştır. Başta Avrupa Birliği ülkeleri olmak üzere birçok iyi uygulama örnekleri olan BKA'lar çeşitli sebeplerden ötürü geri kalmış bölgelerin kalkınmasına, gelişmesine büyük katkıda bulunmuşlardır. Bu amaçla kalkınmada önemli rol oynayan KOBİ'lere, STK'lara ve kamu kurum/kuruluşlarınaverilen destekler önemli bir yer tutmaktadır. Ancak çoğunlukla etkin bir değerlendirme mekanizmasının olmaması nedeniyle, sağlanan desteklerin ne kadar yerinde olduğu, bölgeye ne kadar katma değer sağlayacağı net olarak ortaya konulabilmiş değildir. Bu nedenle; bölgeye daha fazla katma değer sağlayacak, çarpan etkisi yüksek ve uygulamada riski az olan projelerin seçilmesi bölgenin kalkınması için atılan adımlardan ilkidir ve bu yüzden büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada, BKA'ların sağladıkları destekler ve bu destek mekanizmalarının değerlendirme kriterleri ele alınmıştır. Hâlihazırda kullanılan kriterler likert ölçeği ile belirlenmiş ve eşit ağırlıklı toplam 20 alt kriterden oluşmaktadır. Subjektif yargılarında kriter ve alternatifler üzerinde etkisinin olabildiği göz önüne alınarak, ortaya çıkan belirsizlik ve bunun sonucu da kesin olmayan yargıları içermesi nedeniyle alternatiflerin değerlendirilmesinde tek bir likert ölçeği sayılarından yararlanmak yerine bu muğlaklığı gidermek amacıyla bulanık sayıların kullanılması düşünülmüştür. Alt kriter ağırlıklarında ise alternatif bir yöntem olarak hiyerarşik yapıda kriterleri ve bulanık sayıları içerdiği için FAHP ve bu ağırlıklandırılmış kriterler doğrultusunda alternatiflerin seçimi için de FTOPSIS yöntemi uygulanmıştır. Böylece proje seçiminde daha hassas karar verilmesini sağlayacak yeni bir değerlendirme sunulmuştur. Söz konusu değerlendirme kapsamında proje yazımında ve değerlendirmesinde aktif rol almış alanında uzman kişilere anket çalışması yapılmştır. Anket sonuçlarının analiz edilmesiyle kriter hiyerarşisi ve alt kriter ağırlıkları yeniden belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda kalkınma ajanslarının değerlendirme kriterleri üzerine öneriler sunulmuştur. | en_US |
| dc.description.abstract | "Using Fuzzy AHP and Fuzzy TOPSIS Methods for the Analysis of Development Agencies Evaluation Criteria" Even if their extents vary from one country to another, inter-regional development disparities, can be seen in the structures of all countries. Such disparities may cause several social and economic problems. Most of the world countries have been obliged to struggle with this imbalance and put forward different solutions to launch a sustainable and balanced development process. First examples of Regional Development Agencies (RDAs) were founded in 1930s to be one of these solutions. RDAs, accepted to be among the best practice examples in especially European Union countries, have, to many extents, made great contributions to the development of less developed regions. It is vitally important for this purpose to support SMEs, NGOs and public institutions which play important roles in development. However, mostly due to the lack of an effective evaluation mechanism, the necessity of the supports and value addition to the region, have not yet been clearly demonstrated. Therefore, the selection of projects which will add more value to regions, bear high multiplying effects and less risk in practice, is the first steps and has great importance. In this study, the supports RDAs provide and the evaluation criteria of these support mechanisms are discussed. The criteria used by RDAs at present were determined in Likert Scale and are composed of equally weighted 20 sub-criteria. By considering the effects of subjective judgments on the criteria and alternatives, instead of using a single Likert scale number fuzzy numbers are adopted to be used to eliminate this ambiguity. FAHP has been applied since sub-criteriacontains a hierarchical structure and fuzzy numbers, and an alternative method FTOPSIS, has been applied to weight the criteria accordingly for the selection. Thus, a new evaluation is presented in the selection of projects that will provide more precise decisions. For this assessment, a survey was carried out with experts, who has taken an active role in the creation and evaluation of projects. By analyzing the results of the survey, criteria and sub-criteria weights' hierarchy are revised. The results obtained in accordance, and recommendations are given on the evaluation criteria of the development agencies. | en_US |
| dc.identifier.citation | Pirim, L. (2014). Bulanık AHP ve bulanık TOPSIS yöntemlerinin kalkınma ajansları değerlendirme kriterleri analizinde kullanımı. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 1-116 ss. | en_US |
| dc.identifier.endpage | 116 | en_US |
| dc.identifier.startpage | 1 | en_US |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11616/5632 | |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.publisher | İnönü Üniversitesi | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.subject | Bulanık Mantık | en_US |
| dc.subject | Analitik Hiyerarşi Prosesi | en_US |
| dc.subject | Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi | en_US |
| dc.subject | TOPSIS | en_US |
| dc.subject | Bulanık TOPSIS | en_US |
| dc.subject | Mali Destek | en_US |
| dc.subject | KOBİ | en_US |
| dc.subject | Fuzzy Logic | en_US |
| dc.subject | Analytic Hierarchy Process | en_US |
| dc.subject | Fuzzy Analytic Hierarchy Process | en_US |
| dc.subject | TOPSIS | en_US |
| dc.subject | Fuzzy TOPSIS | en_US |
| dc.subject | Financial Support | en_US |
| dc.subject | SME | en_US |
| dc.title | Bulanık AHP ve bulanık TOPSIS yöntemlerinin kalkınma ajansları değerlendirme kriterleri analizinde kullanımı | en_US |
| dc.title.alternative | Using fuzzy AHP and fuzzyTOPSIS methods for the analysis of development agencies evaluation criteria | en_US |
| dc.type | Master Thesis | en_US |
