ARAPKİRLİ HÜSEYİN AVNİ’DE BİLGİ, BİLGİNİN KAYNAKLARI VE DEĞERİ

Küçük Resim Yok

Tarih

2018

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Öz: Osmanlının son dönemleri ve Cumhuriyetin ilk yıllarında değişik eğitim kurumlarında kelam ilmi dersleri veren Arapkirli Hüseyin Avni, Mâtürîdî gelenekten gelmesine rağmen Eş’ari geleneğin önemli bir kolu olan felsefî-kelamın da son dönem önemli temsilcilerindendir. Bu çalışmada Hüseyin Avni’nin bilgi anlayışı, kendi eserleri temel alınarak ortaya konulmaya çalışılmıştır.Hüseyin Avni, yapılan birçok bilgi tanımını eleştirmiştir. Mâtürîdî’ye ait olan tanımın güzel bir tanım olduğunu vurgulamıştır. Kendisi ise bilgi ile ilgili bir tanım denemesi yapmamıştır. Daha ziyade felsefe kelam tartışmalarının ve birbirlerine karşı reddiyelerin gündeme getirildiği tehâfüt geleneğine benzer bir bilgi tasnifi yapmaktadır.Bilginin kaynakları konusunda kelam geleneğine tam bir bağlılıkla bilginin kaynaklarının üç olduğunu belirtir. Bunların duyular, haber ve akıl olduğunu söyler. Bu kaynakların her birinin ayrı alanla ilgili bilgiler getirdiğini ve bu bilgilerin güvenilebilir kesin bilgiler olduğunu söyler. Duyuları tek tek ele alan Hüseyin Avni, kelamcıların kabul ettiği beş dış duyunun yanında İslam Filozoflarının kabul ettiği beş iç duyuya da yer vererek felsefî kelamın izlerini yansıtmaktadır. Haber konusuna özellikle de doğru haber konusuna değinerek resulün haberi ile daha ziyade hadisleri kastettiğini görmekteyiz. İlhamın sübjektif oluşu dolayısıyla kelamda delil olamayacağını belirtirken akıl hususunda hem kelamcıların hem de filozofların kabullerine yer vermektedir.
Öz: Hüseyin Avni of Arapkir was one of the representatives of philosophical Kalam, an important branch of the Ash’arî theological tradition, despite the fact that he belonged to the Matürîdî tradition. In this study, Avni's understanding of knowledge was tried to be revealed. Avni criticized many definitions of knowledge. He did not try to make his own definition of knowledge. He, however, made a classification of knowledge similar to that of the Tahâfut tradition. For him, sources of knowledge are the five senses, reason, and transmission (khabar). He argues that each of these sources offers information about a certain area, and that knowledge in the question was reliable. Avni gave place in his understanding of knowledge to five internal senses accepted by Islamic philosophers and five external senses accepted by theologians, thereby reflecting philosophical kalam attitude. He touched upon khabar pecifically to the right message. With message of Prophet, he meant the Hadith.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Kaynak

Kader

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

16

Sayı

1

Künye

BOZKURT M (2018). ARAPKİRLİ HÜSEYİN AVNİ’DE BİLGİ, BİLGİNİN KAYNAKLARI VE DEĞERİ. Kader, 16(1), 89 - 112. Doi: 10.18317/kaderdergi.397003